10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları 2. Ünite Cevapları
Eğitim ve Öğretimle iştigal eden ve Tarih derslerini çok seven değerli takipçilerimiz 10. sınıf tarih kitabının Cevaplarını vermeye devam ediyoruz. Kitabımız MEB Yayınlarına aittir. İlke yayınlarıiçin buraya tıklayınız.

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 48
• Bitinya: Bitinya Krallığı veya Bitinya, MÖ 377 ve MÖ 64 yılları arasında Nikea başkentli, İzmit Körfezi, İstanbul, Sakarya ve Bursa arasında kalan bölgede hüküm sürmüş, Trakya kökenli Bitinler tarafından kurulmuş devlet
• İskân:  sözlük anlamıyla kişileri bir yere yerleştirme, yurtlandırma anlamına gelmektedir. Emlak terimi olarak bakıldığında iskan farklı bir anlam taşır
• İstimâlet: Osmanlılar’ın uyguladığı meylettirici ve uzlaştırıcı fetih siyaseti için kullanılan tabir.
• Gaza: İslam dinini korumak veya yaymak amacıyla Müslüman olmayanlara karşı yapılan kutsal savaşa verilen isimdir. Katılanlara gazi denir. Bu savaşta ele geçirilen mallara ganimet denir.
• Fetret Devri: Osmanlı hükümdarı Yıldırım Bayezid’in beş oğlundan dördü arasındaki taht kavgaları nedeniyle 1402’den 1413’e kadar süren kargaşa dönemidir.
• Ahiyân-ı Rûm:  Αhî teşkilαtı, fütüvvet teşkilαtının Türkler tαrαfındαn farklı şekillere getirilerek ve Αnαdoluda daha yaygın şeklidir. Αnαdolu’dα Moğol istilαsı ile birçok şehir yıkılmış Türk siyαsi birliği kötü duruma gelmiştir ve birçok yerde iç isyαnlαr çıkmıştı. Bu sıralarda toplumun mαnevi liderleri hαlkı bir αrαdα tutmuş mαnevi bαğlαrı kuvvetlendirmiştir. Αnαdolu Selçuklulαrı döneminin önemli mαnevi liderleri Mevlαnα Celαleddini Rumi, Yunus Emre ve Αhî Evrαn’dır. Ahilik Teşkilatı içindeki yazarlar ve şairleridir manevi bağları kuvvetlendirmek için şiirler yazıp halka sunmuşlardır
• Bâcıyân-ı Rûm:Baciyanı rum hakkında daha önce makale yazmıştık bakabilirsiniz.
• Şeyh Bedreddin Olayı: Osmanlıda Şeyh bedrettin adlı kişinin isyan çıkarmasıdır.

SORU: 1. Osmanlı Beyliği’nin kurulduğu coğrafya, beyliğe ne gibi avantajlar sağlamıştır?
CEVAP:
-Bizans şehirlerine yakınlık ve ticaret yolları üzerinde olması ekonomik gelir sağlamıştır
-Osmanlı Beyliği kurulduğu sırada Anadolu’da ve Balkanlarda güçlü devletler yoktu. Bu durum Osmanlı Beyliği’nin büyümesini kolaylaştırmıştır.
-Bizans İmparatorluğu’nun karışıklık içinde olması
-Anadolu’daki beyliklerin çoğunluğu birbirleriyle komşuydu. Birbirleri ile mücadele içindeydiler. Osmanlı Devleti ise bulunduğu konumun sağladığı avantaj ile mücadelesinin çoğunu komşusu olan Bizans Devleti ile yapmıştır.
-Cihat olarak nitelendirilen bu mücadele diğer beylikler arasında Osmanlıya olan sempatinin artmasını sağlamıştır. –Bu durum doğudan yeni gelen konargöçer Türklerin Osmanlı topraklarını tercih etmelerine neden olmuştur
-Coğrafi konumu sayesinde Moğol saldırılarından korunmuştur
SORU:2. Gazaya dayalı fetih politikasının, Osmanlı Beyliği’nin Rumeli’deki ilerleyişine etkileri nelerdir?
CEVAP:
-Bizans’a karşı girişilen gaza mücadelesiyle diğer beyliklerden farklı bir yerde olmuştur. Beylikler arası iktidar çatışmalarından uzak kalmıştır. Tüm gücünü Rumeli’deki ilerleyişine ayırmıştır.
-Gaza faaliyetlerinden dolayı diğer beyliklerin takdirini kazanmıştır.
-Bizans’a karşı Rumeli’de kazanılan zaferler, Osmanlıların itibarını yükseltmiştir
-Gazaya dayalı fetih ilk savaşçı sınıfı olan alpler ve gazilerin Osmanlı Beyliği’ne katılmasını sağlamıştır.
-Gaza faaliyetleri, Edebali ve saygın dervişlerden saygı ve takdir görmüştür. Bu da Türk halkının bağlılığını artırmıştır.
-Gaza fetihleri, Osmanlı’nın gücünü Rumeli’ye yöneltmesine neden olmuştur.
SORU:3. Osmanlı Devleti, uygulamış olduğu iskân politikasıyla neleri hedeflemiştir?
CEVAP: -Fethedilen bölgelerin Türkleşmesini ve İslamlaşmasını sağlayarak egemenliği kalıcı hâle getirmek
-Konar-göçer Türkmenlerin yerleşik hayata geçmesini sağlamak,
-Gayrimüslim halkın ayaklanma ihtimalini ortadan kaldırmak,
-Aralarında kavgalar yaşanan aşiretleri birbirinden uzaklaştırmak,
-Fetih hareketlerinde sürekliliği sağlamaktır.

---

SORU:4. Osmanlı Devleti, Anadolu’da Türk siyasi birliğini sağlamak için hangi adımları atmıştır?
CEVAP: -I. Murad zamanında “vassallık” şeklinde Batı Anadolu beyliklerini Osmanlı himayesine alınmıştır
-Yıldırım Bayezid zamanında Batı Anadolu beylikleri doğrudan merkeze bağlanmış ve eski beyler tasfiye edilmiştir.
-1389- 1390 yıllarında Saruhan, Aydın, Menteşe, Hamit, Germiyan beylikleri doğrudan Osmanlı hâkimiyetine girmiştir
-Karamanoğulları ve Candaroğulları ile Kadı Burhaneddin Devleti baskı altına alınmış ve Yeşilırmak Vadisi’nde mahallî beyler de Osmanlı hâkimiyetini tanımıştır
-Diğer beyliklerin iç meselelerinden faydalanmıştır.
-Beyliklerin taht mücadelelerinde istedikleri kişileri desteklemiştir.
-Germiyanoğulları’nın, Karamanoğulları ile mücadelesinde Germiyanoğlu Süleyman Bey, Osmanlıların desteğini almayı amaçlamış ve kızını, I. Murad’ın oğlu Bayezid ile evlendirmiştir. Bu evlilik sonrasında Kütahya, Emet, Simav ve Tavşanlı çeyiz olarak Osmanlılara verilmiştir.
-Ele geçirilen önemli beyliklerin merkezine bir şehzadenin sancakbeyi gönderilmiştir. Bu sayede halkın Osmanlı Devletine ısınmasıs sağlanmıştır.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 48
SORU:Coğrafi konumun, Anadolu’nun çok kültürlü bir yapıya sahip olmasındaki etkileri nelerdir?
CEVAP:
-Çeşitli devletlerin kurulmasında etkili olmuştur
-Ticaret yolları üzerinde olması çeşitli kültürlerin etkileşimini artırmıştır.
-Üç kıta’dan devletlerin etkisinde olmuştur
-Tarihin ilk dönemlerinden itibaren yerleşim yeri olmasına neden olmuştur
-Büyük göçler almasına neden olmuş bu da çok kültürlü bir yapıya sahip olmasına neden olmuştur.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 50
SORU:Tarih şeridindeki siyasi gelişmelerin, Anadolu’nun sosyal hayatına etkileri nelerdir?
-Çeşitli devletlerin kurulmasında etkili olmuştur
-Ticaret yolları üzerinde olması çeşitli kültürlerin etkileşimini artırmıştır.
-Üç kıta’dan devletlerin etkisinde olmuştur
-Tarihin ilk dönemlerinden itibaren yerleşim yeri olmasına neden olmuştur
-Büyük göçler almasına neden olmuş bu da çok kültürlü bir yapıya sahip olmasına neden olmuştur.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 51
SORU:Osmanlı Devleti’nin kuruluşuyla ilgili yeterli kaynak olmamasının nedenleri neler olabilir?
-Çeşitli devletlerin kurulmasında etkili olmuştur
-Ticaret yolları üzerinde olması çeşitli kültürlerin etkileşimini artırmıştır.
-Üç kıta’dan devletlerin etkisinde olmuştur
-Tarihin ilk dönemlerinden itibaren yerleşim yeri olmasına neden olmuştur
-Büyük göçler almasına neden olmuş bu da çok kültürlü bir yapıya sahip olmasına neden olmuştur.

SORU:Metinde Osmanlı tarihi araştırmacıları için hangi sorun vurgulanmıştır?
-Çeşitli devletlerin kurulmasında etkili olmuştur
-Ticaret yolları üzerinde olması çeşitli kültürlerin etkileşimini artırmıştır.
-Üç kıta’dan devletlerin etkisinde olmuştur
-Tarihin ilk dönemlerinden itibaren yerleşim yeri olmasına neden olmuştur
-Büyük göçler almasına neden olmuş bu da çok kültürlü bir yapıya sahip olmasına neden olmuştur.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 55
SORU:Osmanlı Devleti’nin, Kuruluş Dönemi’nde fetih yönünü batı olarak  belirlemesinin sebepleri neler olabilir?
-Bizansın, siyasi ve askerî yönden zayıflamış, taht kavgaları nedeniyle de merkezî otoritesini kaybetmiş olması
-Cihat ve gaza amacının olması
-Anadolu Beyliklerinin mücadelelerinden uzak kalmaya çalışmak fetih yönünü batı olarak belirlemesine sebep olmuştur.
10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 56
SORU:Batı Anadolu’daki beyler arasında Osman Gazi’nin ön plana çıkmasını sağlayan etkenler nelerdir?
-Bizans’a gaza ve cihat yapması
-Saygın dervişlerden olan Edebâlî’nin Osman Gazi’ye iltifat etmesi
-Gaziyân- ı Rûm, Ahiyân-ı Rûm, Abdalân-ı Rûm ve Bâcıyân-ı Rûm gibi grupları uyumla birleştirmesi Osman Gazi’nin beyler arasında ön plana çıkmasını sağlamıştır.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 57
SORU:Osmanlı Beyliği’nin kuruluş tarihlerindeki farklılıkların sebebi neler olabilir?
CEVAP: Osmanlı Beyliği’nin ilk kuruluş yıllarına ait yeterli kayıtlı belgelerin olmaması kuruluş tarihlerinin farklı olarak değerlendirmesine sebep olmuştur. Yeterli kayıt olmaması çeşitli tarihçilerin önemli gün, savaş ve olay tarihlerini Osmanlı Beyliği’nin kuruluş tarihi olarak kabulüne sebep olmuştur.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 59
SORU:Doğu ve Batı dünyası için İznik’in önemli olmasının sebepleri neler olabilir?
CEVAP:-Dini ve stratejik konumu sebebiyle İznik önemli bir yer olmuştur.
-Hristiyanlık için önemli olan I. Konsil 325 yılında burada toplanmış olması, Hristiyanlıkla ilgili yortu günleri ve önemli kararlar burada alınmıştır
-Bizans’ta askeri valilik bölgelerinin merkezinin İznik olması
-Selçuklular zamanında alınan İznik, İslamın bir parçası görülmüştür.
-14., 15. ve 16. yüzyıllarda İznik bir sanat merkezi olmuş, dünyaca ünlü çini ve seramikler burada üretilmiştir.
-Bu yüzden doğu ve batı dünyası için önemli bir yer olmuştur.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 60
SORU:Osmanlıların, Rumeli’de fethettikleri bölgelere Türk ailelerini yerleştirmelerinin amaçları neler olabilir?
CEVAP:-Fethedilen bölgelerin Türkleşmesini ve İslamlaşmasını sağlayarak egemenliği kalıcı hâle getirmek
-Konar-göçer Türkmenlerin yerleşik hayata geçmesini sağlamak,
-Gayrimüslim halkın ayaklanma ihtimalini ortadan kaldırmak,
-Aralarında kavgalar yaşanan aşiretleri birbirinden uzaklaştırmak,
-Fetih hareketlerinde sürekliliği sağlamaktır.
SORU:Çimpe Kalesi’nin ele geçirilmesinin Osmanlılar ‘ın Rumeli’deki fetih politikasına etkileri nelerdir?
CEVAP: Çimpe Kalesi, Rumeli’de ilerlemek için bir üs olarak kullanılmıştır. Bu sayede Rumeli’deki fetih politikaları daha etkin bir şekilde yürütülmüştür. Orhan Bey Çimpe Kalesi’ni Balkanlar’da askerî üs olarak kullanmıştır.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 63
SORU:Osmanlı Devleti, Balkanlarda kalıcı olmak için hangi politikaları uygulamıştır?
-İskan Politikası
-İstilamet Poliitkası (hoşgörü, adalet, dini inançlara saygı)
İSTİLAMET POLİTİKASI NEDİR?
CEVAP:-Sözlük anlamı “meylettirme, cezbetme, gönül alma”
-Osmanlı Devleti’nin “uzlaştırıcı fetih siyaseti” politkasıdır.
-Osmanlı Devleti, fethedilen bölge halkına iyi davranmış, dini inanç ve kültürlerine karışmamıştır.
-Halkın can ve mal güvenliğini sağlamış, gönüllerini kazanacak davranışlar sergilemiştir.
-Vergilerde kolaylıklar sağlamıştır.
İSKAN POLİTKASININ AMACI NEDİR?
CEVAP:-Fethedilen bölgelerin Türkleşmesini ve İslamlaşmasını sağlayarak egemenliği kalıcı hâle getirmek
-Konar-göçer Türkmenlerin yerleşik hayata geçmesini sağlamak,
-Gayrimüslim halkın ayaklanma ihtimalini ortadan kaldırmak,
-Aralarında kavgalar yaşanan aşiretleri birbirinden uzaklaştırmak,
-Fetih hareketlerinde sürekliliği sağlamaktır.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 64
SORU:Yıldırım Bayezid Dönemi’ne kadar Osmanlı Devleti’nin beyliklere karşı farklı politikalar izlemesinin sebepleri neler olabilir?
CEVAP: Osmanlı beyliği diğer beyliklere karşı Farklı politikalar izlemesinin nedeni Bir uç beyliği olması sebebiyle Bizansa yönelmesi ve diğer beyliklere nazaran küçük bir beylik olmasındandır.
SORU:Yıldırım Bayezid’in Anadolu beylikleri ile ilgili politikaları nelerdir?
CEVAP: Yıldırım Bayezıd Beyliklere karşı sert bir politika izleyerek bir çoğunu ele geçirmiş ve Ankara savaşı sonrası bu beylikler tekrar kurulmuşlardır.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 65
SORU:Hamitoğullarının Osmanlı Devleti’ne topraklarını satma nedenleri nelerdir?
CEVAP: Karamanoğlulları Beyliğinin baskı ve saldırılarından kurtulmak için topraklarını Osmanlı Devleti’ne sattı.
Hüseyin Bey; Beyşehir, Seydişehir, Akşehir, Yalvaç ve Şarkîkaraağaç’ı Murad Hüdâvendigâr’ın pâdişâhlığındaki Osmanlı Devleti’ne “80.000 altın” karşılığında devretti (1374). Kendisine ise sâdece Isparta ve Eğirdir kalmış oldu.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 66
SORU:Aynı dönemde yaşamış Türk devletlerinin birbirleriyle mücadele etmesinin sebepleri neler olabilir?
CEVAP: Aynı topraklar üzerinde hak iddia etmeleri ya da Hedeflerinin çatışması olabilir.

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 69
SORU:Timur’un, Ankara Savaşı’ndan sonra Şehzade Mustafa’yı yanında götürmesinin amacı nedir?
CEVAP: Şehzade Mustafayı İleride Osmanlı devletine karşı tehdit unsuru olarak kullanmak amaçlanmıştır. İlave Olarak Mesela Bizans bile anlaşma şartları gereği Osmanlı şehzadelerinden birini Esir tutmuştur.

SORU: 10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 70
SORU:İsyanları organize eden liderlerin açık ve gizli amaçları neler olabilir?
CEVAP: Kendi kişisel çıkarlarını korumak devam ettirmek ve maddi kazanç sağlamak , itibar kazanmak istemeleridir.
SORU:II. Murad’a karşı devlet ileri gelenleri arasında oluşan muhalefetin sebepleri neler olabilir?
CEVAP:

---

10.Sınıf Tarih Ders kitabı MEB yayınları cevapları sayfa 71
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
A-Aşağıdaki terimleri birer cümleyle açıklayınız.
Jeopolitik : siyasi coğrafyadan doğan bir bilim dalıdır. Bu bilim Siyasi coğrafya’nın devletlere sağladığı avantaj ve dezavantajları inceler.
Tekfur : Bizansın Anadolu valilerine verilen addır.
Yahşi Fakih Menâkıbnamesi :Menâkıb-ı Âl-i Osmân Olarak bilinen ve İlk Osanlı tarihi kitabı olarak geçen , Aşıkpaşazadenin Tarihinde bahsedilen menakıbnamedir.
Bâbailer Ayaklanması : Bâbâ’î ya da Baba İshak Ayaklanması, Vefâ’îyye tâkipçilerinden Ebu’l Bekâ Baba İlyas bin Ali el-Horasânî ve müridi Baba İshâk Kefersudî’nin çıkardığı Bâbâ’î ayaklanması, bugünkü Alevî-Bâtınî yerleşim yerlerini belirleyen isyândır. Anadolu’da Alevî nüfusunun yoğun olduğu bölgelerde etkili olmuştur.
İstimâlet Politikası : Osmanlılar’ın uyguladığı meylettirici ve uzlaştırıcı fetih siyaseti için kullanılan tabir ve politikaya verilen addır.

Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
SORU:1. Osmanlı Beyliği’nin kuruluşu ile ilgili farklı rivayetlerin olmasının sebepleri nelerdir?
Osmanlı Beyliği’nin ilk kuruluş yıllarına ait yeterli kayıtlı belgelerin olmaması kuruluş tarihlerinin farklı olarak değerlendirmesine sebep olmuştur. Yeterli kayıt olmaması çeşitli tarihçilerin önemli gün, savaş ve olay tarihlerini Osmanlı Beyliği’nin kuruluş tarihi olarak kabulüne sebep olmuştur.
SORU:2. Osmanlı Beyliği’nin Rumeli’ye geçişini sağlayan olaylar nelerdir?
CEVAP: Bizansa yardım etmesi sonucu Bizans tarafından hediye edilen Çimpe kalesinin alınmasıdır.
SORU:3. Osmanlı Beyliği iskân politikasını uygularken hangi hususlara dikkat etmiştir?
CEVAP: ★ Göçmen ailelerin bütün ihtiyaçları devlet tarafından karşılanarak yerleşme faaliyetleri kolaylaştırılmıştır.
★ Göçmen ailelere vergi affı getirilerek göç teşvik edilmiştir.
★ Askeri bakımdan stratejik öneme sahip bölge ve şehirlerin Türkleştirilmesine öncelik verilmiştir.
★Fethedilen bölgelere öncelikle konar-göçer Türkmenler yerleştirilerek onların yerleşik hayata geçmesi sağlanmıştır.
★Göç alınan bölgelerde daha çok anlaşmazlık içerisinde olan ailelerden biri göçe tabi tutularak hem anlaşmazlıkların önüne geçilir hem de iskan politikası insan gücü kazanmış olurdu.
★Huzur ve güvenliğin devamı için göçmenlerin geçerli bir neden olmadan eski yerlerine dönmelerine izin verilmemiştir.
SORU:4. 1402 Ankara Savaşı’na ortam hazırlayan gelişmeler nelerdir?
CEVAP: Bu konu ile ilgili yazdığımız makalemizi okumaya ne dersiniz. Ankara savaşı hakkında herşey….. 

---

Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. Osmanlı Beyliği’nin kurulup gelişmesinde;
I. gazilerin fetihleri,
II. Anadolu’nun siyasi yapısı,
III. diğer beyliklerin destekleri durumlarından hangileri etkili olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III

2. Osmanlıların, Bizans sınırında varlığını koruması ve geliştirmesinde;
I. fetih siyaseti,
II. iskân siyaseti,
III. istimâlet siyaseti durumlarından hangileri etkili olmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I ve II
E) I, II ve III

3. Aşağıdaki durumlardan hangisinin Osmanlı Devleti’nin kurulup gelişmesinde etkili olduğu söylenemez?
A) Gaza ruhu ile Bizans üzerine seferler yapılması
B) Anadolu Türk siyasi birliğini sağlaması
C) Türkiye Selçuklu Devleti’nin zayıflaması
D) Art arda yetenekli padişahların yönetime gelmesi
E) Gaziyân- ı Rûm ve Bâcıyân-ı Rûm gibi askerî, sosyal ve iktisadi grupların varlığı
4. Aşağıdaki savaşların hangisinde Haçlı İttifakı’na karşı Osmanlı kuvvetlerinin yanında diğer Anadolu beyliklerinin kuvvetleri de yer almıştır?
A) Koyunhisar
B) Maltepe
C) I. Kosova
D) Sazlıdere